Fyrir hamfarasinna á fréttastofum er “ekkert jafn móðgandi og bjartsýni”
Viðbrögð fjölmiðla við yfirlýsingu auðmannsins Bill Gates um að ,,hamfarahlýnun sé grýla sem óþarfi sé að óttast… að heimurinn stendur ekki frammi fyrir endalokum sínum þótt hlýni” voru ofsafengnari en fimmta stigs fellibylur.
Með hinum ódauðlegu orðum fyrrverandi umhverfishamfaraklámstjörnunnar (nú Hamas grúppíu) Grétu Thunberg: “HVERNIG VOGARÐU ÞÉR!”
Fyrir kynslóð blaðamanna sem hefur tekið þátt í að skapa og viðhalda útrýmingarótta er niðursveifla Gates frá „Við erum að deyja!“ yfir í „alvarlegt en ekki lífshættulegt vandamál“ hræðileg synd. Eins og Matt Taibbi á Racket News orðaði það: „[…] ekkert er eins móðgandi og bjartsýni.“
Flestir fjölmiðlar höfnuðu fullyrðingu Gates um að „við höfum náð miklum árangri“ og að loftslagsbreytingar „munu ekki leiða til útrýmingar mannkyns“. The New York Times birti í skyndi grein með fyrirsögninni: „Bill Gates segir að loftslagsbreytingar ‚muni ekki leiða til útrýmingar mannkyns.‘“ Blaðið sá þó ekki ástæðu til að tengja í grein Gates heldur var vitnað í ritstjóra Inside Philanthropy, sem sagði að „maður gæti ímyndað sér“ að þetta væri aðferð Gates til að vera ekki „skotmark Trump-stjórnarinnar“.
Foxill grein í The Guardian sagði þetta vera „í andstöðu við“ yfirlýsingar framkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna um að „viðurkenna mistök okkar“ varðandi loftslagsógnina.
Samfélagsmiðlar eru logandi í kenningum um að Gates gengið af hamfaratrúnni til að komast hjá rannsókn á tengslum Bill Gates stofnunarinnar við kínverska aðila. Allt kemur til greina, nema sú staðreynd að dómsdagur er ekki í vændum! Halda verður lífi í útrýmingardraumnum.
Taibbi segir um bakkgír Gates: „hugtakið um lífshættulegar hamfarir hefur verið og er enn meðhöndlað sem trúarsetning… að neita að örvænta yfir loftslagsógn er brot sem gæti leitt til útskúfunar… Það var jafnvel skráð í Twitter-skjölunum sem ‚klassískt dæmi‘ fyrirtækisins um ‚óhollt efni‘, þ.e. orðræðu sem ætti að skuggabanna jafnvel þó hún brjóti ekki reglur.“
Bill Gates á stóran þátt í að hafa skapað þetta andrúmsloft. Eftir að hafa lagt $1,4 milljarða í loftslagsrannsóknir og notað sinn eiginrisastóra fjölmiðlavettvang og áhrif undanfarna áratugi til að telja almenningi trú um að heimurinn væri við dauðans dyr vegna loftslagsbreytinga, virðast þessi sviplegu skoðanaskipti hans fremur… óræð. Ekki þó í augum Donald Trump Bandaríkjaforseta sem sagði um málið: „VIÐ VORUM AÐ VINNA STRÍÐIÐ GEGN LOFTSLAGSÓGNARSVINDLINU! Bill Gates hefur loksins viðurkennt að hann hafði algjörlega rangt fyrir sér í málinu. Það þurfti kjark til að gera það og fyrir það erum við öll þakklát.“ Í trúarstríði er enginn millivegur, engin málamiðlun. Menn eru knúnir til að taka afgerandi afstöðu með eða á móti.
Trump hefur rétt fyrir sér að einn bardagi – gegn loftslagsógnarsvindlinu – í hinu mikla stríði hafi verið unninn.
Einn þekktasti meðlimur milljarðamæringa- og elítustétta þjóðfélagsins, sem þykir trúverðugur, hefur valdið loftslagshamfaratrúnni og trúverðugleika safnaðarmeðlima alvarlegu tjóni. Og ekki aðeins vegna þess að Bandaríkjamenn bera nú þegar lítið traust til milljarðamæringa og stofnana. Hefðbundnir fjölmiðlar hafa ofgert og ýkt loftslagsógnarhysteríu á meðan þeir hafa hallmælt og þaggað niður í allri gagnrýni á loftslagsógnina.
Milljarðar skattfjár hafa fjármagnað umbreytingar í umhverfisvæna orkugjafa og styrki til rafbílaiðnaðarins, sem hafa helst gagnast efnaðri borgurum. Stjórnvöld hafa neytt fólk til að tileinka sér meiri háttar lífstílsbreytingar og ráðist hefur verið á þá sem voga sér að efast um visku þess, allt í nafni loftslagsógnar.
Öfgakenndir spádómar úr An Inconvenient Truth, sem voru álitnar guðspjall – ekki aðeins af vinstri mönnum heldur af öllu stofnanaumhverfinu – hafa komið og farið.
Áratugir af loftslagshysteríu, sóun á milljörðum skattfjár, heilum atvinnu- og iðnaðargreinum hefur verið umturnað í þágu núllosunarmarkmiða (bílar líta bókstaflega öðruvísi út vegna eldsneytisnýtingarstaðla); vart er hægt að hugsa sér þá hluta daglegs lífs sem ekki hefur verið snúið á hvolf til að koma í veg fyrir loftslagsógnina – það, að Bill Gates skuli nú tala eins og þeir sem fjölmiðlar hafa þaggað niður í og svívirt, er risastór frétt og slíkt áfall fyrir hamfarasinna að fjölmiðlar, sem eru sjálfir meðal þeirra, munu sennilega hunsa hana.
Það kemur ekki á óvart að yfirlýsing Gates kemur á sama tíma og nýjir fjölmiðlar eru að blómstra. Sú staðreynd að hefðbundnir fjölmiðlar hafa misst stjórn á þjóðfélagsumræðunni fer ekki framhjá fólki eins og Bill Gates.
Skoðanaskipti Gates eru fagnaðarefni, en eftir að tekið þátt í að „loftslagskvíðavæða” nokkrar kynslóðir og skapa þjóðfélag og fjölmiðla sem hamfaravæða allt sem ógn við mannkyn virðist yfirlýsing Gates heldur sérviskuleg. Margir, sérstaklega þeir sem hafa verið svívirtir og útskúfaðir fyrir að neita að ganga í hamfarasöfnuðinn, telja án efa að Bill Gates ætti að senda frá sér aðra yfirlýsingu, eins og kannski … afsökunarbeiðni?
Íris Erlingsdóttir
Höfundur er fjölmiðlafræðingur