
Guðmundur Karl Snæbjörnsson, læknir, leiðir endurkomu læknavísindanna á Íslandi eftir Covid-faraldurinn. Í nýju bréfi til umboðsmanns Alþingis fer hann fram á óháða heildarrannsókn á aðkomu yfirvalda að faraldrinum: Umframsdauðsföllu 2022, ólöglega notkun mRNA bóluefna, aukaverkanir og skorti á gagnsæi hjá heilbrigðisyfirvöldum. Væntanlega bregst umboðsmaður Alþingis vel við þessum sjálfsögðum kröfum. (Á mynd: Kalli Snæ ásamt núverandi heilbrigðismálaráðherra Bandaríkjanna, Robert Kennedy. jr. í miðju og).
Bréf Guðmundar Karls Snæbjörnssonar til umboðsmanns Alþingis:
Viðbótargrein nr. 7: Áhrif mRNA bóluefna á frjósemi og fósturþroska
Efni: Krafa um óháða rannsókn á umframdauðsföllum á Íslandi 2022, ólöglegri notkun mRNA bóluefna, aukaverkunum og skorti á gagnsæi hjá heilbrigðisyfirvöldum
Inngangur
Þessi viðbótargrein nr. 7 er sett fram sem hluti af máli nr. 181/2025 hjá Umboðsmanni Alþingis, í samræmi við hlutverk hans skv. lögum nr. 85/1997, um eftirlit með stjórnsýslu ríkisins og tryggingu réttar borgaranna gagnvart stjórnvöldum. Greinin er til viðbótar erindi sem sent var 18. apríl 2025 og fjallar um áhyggjur af áhrifum mRNA bóluefna á frjósemi og fósturþroska, byggt á rannsóknum og gögnum sem varpa ljósi á hugsanlegar afleiðingar bólusetninga á lýðheilsu, sérstaklega í tengslum við ákvarðanir stjórnvalda um bólusetningarstefnu á Íslandi árið 2021.
Rannsóknir og gögn
1. Rannsókn á eggjabirgðum (2025)
Rannsóknin „Impact of mRNA and Inactivated COVID-19 Vaccines on Ovarian Reserve“ mældi AMH hjá 87 konum á frjósemismeðferð, allar bólusettar—56,3% með mRNA bóluefni (Pfizer-BioNTech, Moderna) og 43,7% með óvirkjuð bóluefni (t.d. Sinovac). Niðurstöðurnar sýndu 37,47% lækkun á AMH hjá mRNA bólusettum konum árið 2021, sem bendir til skemmda á eggjabirgðum oggæti haft áhrif á frjósemi. (Karaman o.fl., 2025). Tímanlegt samband (bólusetningar og AMH lækkun 2021) styður áhrif bóluefnanna, þótt lítið sými takmarki alhæfingargildi.
2. Gögn frá Íslandi (Hagstofa Íslands)
Árið 2021 jukust ungbarna-dauðsföll á Íslandi úr 3,1 á hver 1.000 heildarfæðinga (15 tilfelli) árið 2020 í 5,7 árið 2021 (28 tilfelli), sem er 83,9% aukning (Hagstofa Íslands, 2021). Þungaðar konur fengu mRNA bóluefni frá vori 2021. Fæðingatíðni lækkaði úr 2,1 árið 2012 í 1,59 árið 2025 (24% fækkun) (Hagstofa Íslands, 2023). Tímanlegt samband milli bólusetninga og aukningar dauðsfalla er skýrt, en skortur á bólusetningarupplýsingum um mæður takmarkar túlkun.
3. Gögn frá Tékklandi (SMIS)
Árið 2023 voru fæðingar hjá bólusettum konum (68% bólusettar, mRNA bóluefni ríkjandi) í Tékklandi 42 á hver 1.000 konur, á móti 114 hjá óbólusettum, sem er 66% fækkun, byggt á 84.525 fæðingum (SMIS, 2024). Fækkunin tengist getnaði 2022. Tímanlegt samband (bólusetningar 2021–2022, fækkun fæðinga 2023) samræmist AMH lækkun 2021 í eggjabirgðarrannsókninni. Stórt sýni og munur á bólusettum og óbólusettum styrkja niðurstöðurnar.
4. WHO rannsókn (2023)
WHO skoðaði 100.000 konur í 15 löndum til að meta áhrif mRNA bóluefna á AMH, fæðingatíðni og fósturlát og fann engar breytingar (WHO, 2023). Rannsóknin gerir ekki grein fyrir bólusetningarstöðu kvennanna, sem gerir ómögulegt að meta áhrif bóluefna. Villur vegna truflunarþátta (error of confounders), eins og aldur og heilsufar, eru ómeðhöndlaðar vegna skorts á sundurliðun. Skortur á upplýsingum um tímanlegt samband bólusetninga og mælinga, ásamt hugsanlegri hlutdrægni (WHO fær fjármögnun frá lyfjaiðnaði, t.d. GAVI) og skorti á gagnsæi (engin hrá gögn), gera niðurstöðurnar ómarktækar, þrátt fyrir tölfræðilegan styrk út frá fjöldanum.
5. CDC rannsókn (2022)
CDC skoðaði 50.000 konur, allar bólusettar (100%, mRNA bóluefni) og fann engar breytingar á AMH stigum (meðalbreyting: -0,03 ng/mL) (CDC, 2022). Tímanlegt samband er til staðar (mælingar 2021–2022), en engin frávik sjást, sem stangast á við eggjabirgðarrannsóknina (37,47% AMH lækkun) og Tékkland (66% fækkun). Augljós hlutdrægni vegna samstarfs CDC við lyfjafyrirtæki (t.d. Pfizer, Moderna) og sögulegs bías (HPV 2006–2010) gerir niðurstöðurnar óáreiðanlegar.
Heildargreining
Samræmi og tímanlegt samband:
Eggjabirgðarrannsóknin sýnir 37,47% AMH lækkun hjá mRNA bólusettum konum árið 2021, sem samræmist 66% fækkun fæðinga hjá bólusettum konum í Tékklandi 2023 (getnaður 2022). Á Íslandi sést 83,9% aukning ungbarna-dauðsfalla 2021, samhliða bólusetningum þungaðra kvenna (mRNA bóluefni). Tímanlegt samband er skýrt: AMH lækkunin 2021 gæti skýrt minni getnað 2022 í Tékklandi og aukning dauðsfalla á Íslandi 2021 passar við bólusetningartímann. Samræmið milli rannsóknanna, sérstaklega áhrif mRNA bóluefna, styrkir gruninn um truflun á frjósemi og fósturþroska.
Alvarleiki frávika:
AMH lækkunin (37,47%) bendir til skemmda á eggjabirgðum, sem gæti skýrt 66% fækkun fæðinga í Tékklandi. Aukning ungbarna-dauðsfalla á Íslandi (83,9%) bendir til áhrifa á fósturþroska. Frávikin eru alvarleg og sýna samræmi í áhrifum mRNA bóluefna á æxlunarfæri.
Gagnrýni á WHO og CDC:
Rannsókn WHO er ómarktæk vegna skorts á bólusetningarupplýsingum, villu vegna truflunarþátta, óskýrs tímanlegs sambands, hugsanlegrar hlutdrægni og skorts á gagnsæi, þrátt fyrir stærð sýnisins (100.000 konur). Rannsókn CDC, þótt allar konur hafi fengið mRNA bóluefni, sýnir engin áhrif á AMH, sem stangast á við alvarleg frávik í hinum rannsóknunum. Augljós hlutdrægni vegna lyfjafyrirtækja gerir CDC niðurstöðurnar óáreiðanlegar. Þetta varpar ljósi á hugsanlega vanrækslu í stjórnsýslu varðandi lýðheilsuákvarðanir.
Samantekt
Eggjabirgðarrannsóknin (37,47% AMH lækkun), gögn frá Tékklandi (66% fækkun fæðinga) og Íslandi (83,9% aukning dauðsfalla) sýna samræmi í áhrifum mRNA bóluefna á frjósemi og fósturþroska, með sterku tímanlegu sambandi (2021–2023). AMH lækkunin, fækkun fæðinga og aukning dauðsfalla styðja gruninn um truflun á eggjabirgðum og fósturþroska. WHO rannsóknin er ómarktæk vegna skorts á bólusetningarupplýsingum, villu vegna truflunarþátta og hlutdrægni; CDC sýnir engin áhrif, en augljós hlutdrægni lyfjafyrirtækja gerir niðurstöðurnar óáreiðanlegar.
Niðurstöðurnar benda til alvarlegra áhrifa mRNA bóluefna á frjósemi og fósturþroska, sem krefst frekari rannsókna.
Stjórnvöld á Íslandi þurfa að skoða hvort bólusetningarstefnan (vor–sumar 2021) hafi brotið gegn vönduðum stjórnsýsluháttum skv. lögum nr. 85/1997, sérstaklega varðandi upplýsingagjöf og áhættumat.
Umboðsmanni Alþingis er bent á að kanna hvort ákvarðanir um bólusetningar þungaðra kvenna hafi tryggt réttaröryggi borgaranna, eins og kveðið er á um í 4. gr. laga nr. 85/1997, sem heimilar umboðsmanni að taka til athugunar kvartanir um rangsleitni stjórnvalda.
X-innlegg: greinin á ensku: https://x.com/KalliSnae/status/1921307465934909487
Heimildir
- Karaman, E., Yavuz, A., Karakas, E., Balcioglu, E., Karaca, B., Doganay, H. N., Sacinti, K. G., & Yildiz, O. (2025). Impact of mRNA and Inactivated COVID-19 Vaccines on Ovarian Reserve. Vaccines (Basel), 13(4), 345. DOI: https://doi.org/10.3390/vaccines13040345
- Hagstofa Íslands. (2021). Fæðingar og dauðsföll 2021. Sótt af: https://hagstofa.is/utgafur/frettasafn/mannfjoldi/danir-2021/
- Hagstofa Íslands. (2023). Fæðingatíðni 2012–2025. Sótt af: https://hagstofa.is/utgafur/frettasafn/mannfjoldi/faeddir-2023/
- SMIS. (2024). „Rates of Successful Conceptions According to COVID-19 Vaccination Status: Data from the Czech Republic.“ Preprints. DOI: https://www.preprints.org/manuscript/202504.2487/v1
- Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin (WHO). (2023). Coronavirus disease (COVID-19): Vaccines and vaccine safety. https://www.who.int/news-room/questions-and-answers/item/coronavirus-disease-(covid-19)-vaccines-and-vaccine-safety
- Bandaríska sóttvarnarstofnunin (CDC). (2021). V-safe Surveillance System Overview. https://www.cdc.gov/vaccinesafety/ensuringsafety/monitoring/v-safe/index.html
- Lög nr. 85/1997 um umboðsmann Alþingis. https://www.althingi.is/lagas/nuna/1997085.html