Kent Ekeroth, ritstjóri sænska netmiðilsins Samnytt (á mynd), skrifar leiðara, þar sem hann lýsir þróuninni á Gaza, þar sem Palestínumönnum var gefið tækifærið að byggja upp eigið land á Gaza. Sumarið 2005 framkvæmdi Ísrael eitt víðtækasta einhliða friðarskref nútímans. Í svo kallaðri aðskilnaðaráætlun, þá fluttu fleiri en 8.000 Ísraelar frá 21 byggðarlagi á Gaza og fjórum á norðurhluta Vesturbakkans. Allar herstöðvar voru jafnaðar við jörðu. Ariel Sharon, fyrrverandi forsætisráðherra Ísraels, lýsti brottförinni 15. ágúst 2005 sem „sársaukafullri en nauðsynlegri“ og sagði að Palestínumenn hefðu nú tækifæri til að „taka ábyrgð á að berjast gegn hryðjuverkum og byggja upp friðsælt samfélag.“ Allir vita hvernig fór – Gaza valdi ofbeldi og dauða í staðinn.
Málið stöðvaðist ekki ekki bara orð Sharons. Ísrael hélt áfram að útvega rafmagn, vatn, eldsneyti og lyf til Gaza. Alþjóðlega fjármögnuð gróðurhús sem voru í Gush Katif – að verðmæti yfir margar milljónir dollara og með háþróuðum áveitukerfum – voru skilin eftir til að skapa störf fyrir um 4.000 Palestínumenn. Þann 15. nóvember 2005 var samningurinn um för og aðgang (AMA) undirritaður, sem myndi leyfa útflutning um Karni-landamærin og farþegaflutninga um Rafah til Egyptalands undir eftirliti ESB. Á sama tíma var þúsundum Palestínumanna leyft að halda áfram að vinna í Ísrael, sem veitti tekjur sem voru langt umfram það sem hægt var að afla sér í Gaza. Þeim sem þurftu læknishjálp var hleypt í gegn til meðferðar á ísraelskum sjúkrahúsum, þar á meðal háþróaðrar krabbameinsmeðferðar í Tel Aviv og Haifa.
En strax nokkrum dögum eftir að síðustu ísraelsku hermennirnir yfirgáfu svæðið þann 12. september 2005 fór eldflaugunum að rigna yfir Ísrael. Samkvæmt SÞ voru að minnsta kosti 283 eldflaugum skotið á fyrstu mánuðum. Sderot og önnur samfélög á landamærunum urðu fyrir daglegum árásum frá Kassam-hernum. Þetta var vísvitandi ákvörðun Palestínustjórnarinnar að ráðast á nágranna sinn.
Rændu Shalit
Í janúar 2006 vann Hamas þingkosningarnar í Palestínu. Aðeins mánuðum síðar, 25. júní 2006, grófu Hamas og aðrir vígamenn göng við Kerem Shalom, drápu tvo ísraelska hermenn og rændu þeim þriðja, Gilad Shalit. Ísrael brást við með aðgerðinni Sumarrigningu sem meðal annars lagði orkuver Gaza í rúst. Á sama ári var Karni-landamærastöðinni ítrekað lokað eftir árásir, sem drógu verulega úr útflutningi. Af 12.700 tonnum af ávöxtum og grænmeti sem áttu að flytja út í gegnum gróðurhúsaverkefnið voru aðeins 1.600 tonn söluhæf, innan við 13%, – annað var eyðilagt.
Árið eftir, í júní 2007, tók Hamas völdin af Fatah í blóðugri borgarastyrjöld. Stuttu síðar lýsti Ísrael Gaza sem „fjandsamlegu landsvæði“ og kom ásamt Egyptalandi á viðskiptaþvingunum sem enn er í gildi. Fjöldi vörubíla sem fluttu vörur inn í Gaza féll úr um 12.000 á mánuði áður en Hamas tók völdin niður í 2.000 í lok árs 2007. Lokunin var ekki fyrirbyggjandi refsing – hún var viðbrögð við þeirri staðreynd að hver einasta opin leið var notuð til að smygla inn vopnum, eldflaugahlutum og öðrum herbúnaði.
Áframhaldandi aðstoð
Engu að síður hélt Ísrael áfram að útvega rafmagn og vatn og leyfa mannúðaraðstoð og sjúkraflutninga eftir 2007. Á árunum 2008 til 2012 voru 80–90% allra umsókna frá Gaza um læknisaðstoð í Ísrael samþykktar. Þegar ástandið létti tímabundið, eins og á sumum tímabilum á tíunda áratug 21. aldar, voru vinnuleyfi aukin í tugþúsundir – árið 2022 höfðu yfir 17.000 Gazabúar slík leyfi, sem jók hagkerfi Gaza um tvær milljónir dollara á dag.
Hver sem heldur því fram að Gaza sé bara fórnarlamb ísraelskrar lokunar gleymir eða kýs að hunsa þessa sögu. Gaza fékk einstakt tækifæri árið 2005: engir ísraelskir hermenn, björgunarlínum viðhaldið fyrir rafmagn, vatn, lyf og vinnu, landamærastöðvar opnaðar og aðgangur að alþjóðlega fjármagnaði í innviði fyrir viðskipti og landbúnað. Allt sem þurfti var að forðast að ráðast á nágranna sinn. Í staðinn völdu íbúar Gaza forystu sem forgangsraðaði eldflaugum, mannránum og kerfisbundinni hervæðingu eigin samfélags.
Ísrael reyndi tveggja ríkja lausn. Gaza valdi leið ofbeldis. Og það val er rót veruleikans sem við sjáum í dag – ekki lokunin sem kom aðeins tveimur árum eftir að Ísrael yfirgaf svæðið að fullu.
Blóðásakanirnar
Ég vil einnig bæta við að síðan Ísrael varð aftur ríki hafa Gyðingar um allan heim verið neyddir til að horfa upp á endurkomu sömu gömlu lyganna en í nýjum búning. Staðreyndir, tölur og raunverulegir atburðir skipta engu máli þegar hatrið hefur náð slíkum skriðþunga – dag er ásökunum beint gegn Ísraelsríki.
Til staðar er geðveikisleg árátta gagnvart Ísrael, með nýjum blóðásökunum sem beinast gegn ríki gyðinga sem fær næstum því trúleysingja eins og mig til að verða trúaður (en bara næstum því).
Í aldaraðir hafa Gyðingar verið sakaðir um hrikalega en augljóslega falska glæpi – allt frá uppspuna sem rekja má til miðalda um að þeir hafi drukkið blóð kristinna barna – til fullyrðinga nútímans um að Ísrael sé að svelta Gaza eða fremja þjóðarmorð. Í gyðingahefð er til forn túlkun á slíkum ofsóknum: að Guð leyfi þessum lygum að festast í sessi til að reyna hugrekki, þolgæði og trú Gyðingaþjóðarinnar á sannleikann. Og þegar maður sér hvernig heimurinn gleypir þessa nýju blóðásökun enn og aftur af heilum hug, er næstum erfitt, jafnvel fyrir trúleysingja eins og mig, að halda ekki að það sé eitthvað til í því.
Benjamín Netanjahú vísar til þessa á blaðamannafundi sem hann hélt nýlega þar sem hann fjallar um nokkrar af nýlegum ásökunum um hungursneyð og annað, sem hefur reynst alrangt. Horfðu á myndskeiðið hér að neðan – það er vel þess virði að eyða fjórum mínútum í það. Netanjahú sagði á blaðamannafundinum:
„Það er engin hungursneyð. Það hefur ekki verið nein hungursneyð. Það var skortur. Það hefur alls engin stefna verið um hungursneyð. Ef við hefðum viljað valda hungursneyð, ef það hefði verið stefna okkar, þá væru tvær milljónir Gazabúa ekki á lífi í dag eftir 20 mánuði.“