Bandaríkin saka leiðtoga ESB um meðvitaða „orwellska“ upplýsingaóreiðu um stafrænu þjónustulögin (DSA) og telja að stjórnendur ESB séu að reyna að vernda sig með ritskoðun. Þetta skrifar bandaríska utanríkisráðuneytið í færslu á samfélagsmiðlinum X.
„Í Evrópu er þér frjálst að tjá þig, en ekki að dreifa ólöglegu efni.“
Þannig skrifaði franska sendinefnd Sameinuðu þjóðanna í færslu á samfélagsmiðlinum X nýlega.
DSA – Digital Service Act
Bakgrunnur frönsku færslunnar er regluverk fyrir stafræna ritskoðun sem ESB hefur þróað, einnig þekkt sem Digital Services Act, DSA.
DSA krefst þess að netrisar eins og Google, Facebook og X fjarlægi efni af miðlum sínum sem stjórnmálamenn ESB telja óviðeigandi. Þetta getur til dæmis verið hatursorðræða, þ.e. yfirlýsingar og textar sem tjá óviðeigandi skoðanir tengdar kynþætti, þjóðerni, trúarbrögðum, kynvitund eða kynhneigð.
En þeir sem eru við völd í Brussel eru einnig að setja aukinn þrýsting á netrisana til að fjarlægja svo kallaða upplýsingaóreiðu. Meðal annars vill framkvæmdastjórn ESB geta brennimerkt fréttaveitur sem hafa ekki verið opinberlega samþykktar, samkvæmt framkvæmdaskjali sem gefið var út fyrr á þessu ári.
DSA hefur sætt harðri gagnrýni frá andstæðingum ritskoðunar, sem telja að tjáningarfrelsi sé mikilvægt. En sósíalískir og frjálslyndir stjórnmálamenn í Evrópu telja að lögin séu nauðsynleg til að koma í veg fyrir að óásættanlegum skoðunum eða ósamþykktum fullyrðingum séu óhindrað dreift í stafrænum fjölmiðlum. Eða eins og franska sendinefnd Sameinuðu þjóðanna orðar það: „Í Evrópu er þér frjálst að tjá þig, en ekki að dreifa ólöglegu efni.“
Ritskoðun er ekki frelsi
Í þessari viku svaraði bandaríska utanríkisráðuneytið frönsku færslunni:
„Í Evrópu eru þúsundir sakfelldir fyrir þann glæp að gagnrýna eigin ríkisstjórnir. Þessi orwellsku skilaboð munu ekki blekkja Bandaríkin. Ritskoðun er ekki frelsi.“
Afstaða bandarískra stjórnvalda er sú að leiðtogar ESB séu að vernda sig með DSA gegn reiði eða gagnrýni almennings með því einfaldlega að banna að hún komi fram.
Þetta er ekki í fyrsta skipti sem bandaríska utanríkisráðuneytið sendir frá sér slíka gagnrýni á ESB og DSA. Í maí birtist texti á Substack frá bandaríska utanríkisráðuneytinu sem sakaði evrópska leiðtoga um „árásarherferð gegn vestrænni siðmenningu.“ Þar sagði meðal annars:
„Áhyggjur okkar eru ekki flokksbundnar heldur grundvallaratriði. Takmarkanir á tjáningarfrelsi, fjöldainnflutningur, árásir á trúarlega tjáningu og verið sé að grafa undan lýðræðislegum valkostum ógnar sjálfum grunni samstarfsins yfir Atlantshafið.“
ESB og Bandaríkin hafa verið á öndverðum meiði hvað varðar skoðanir sínar á tjáningarfrelsi og ritskoðun allt frá því að Donald Trump sór embættiseið sem nýr forseti Bandaríkjanna í janúar á þessu ári. Þetta kom skýrt fram, þegar varaforsetinn JD Vance sakaði leiðtoga ESB um að standa ekki lengur upp fyrir grundvallar mannréttindum í ræðu í München fyrir sex mánuðum síðan.